Van 20 tot en met 23 juli waren twee kameraden van de Marxistische Studentenfederatie (Britse studentenorganisatie van de International Marxist Tendency) uitgenodigd om de derde Gazte Topagune Sozialista (Socialistische Jeugdbijeenkomst) bij te wonen. Die werd georganiseerd door GKS (Gazte Koordinadora Sozialista - Socialistische Jeugd Coördinatie) en de studentenorganisatie Ikasle Abertzaleak (Radicale Baskische studenten) in Baskenland. Ze kregen ook gezelschap van een kameraad van Lucha de Clases, de afdeling van de IMT in Spanje. GKS is een nieuwe socialistische jongerenorganisatie in Baskenland, met als doel een klassenloze samenleving op te bouwen. De organisatie is bijzonder uitgesproken tegen de tactiek van klassencollaboratie van de sociaaldemocratie.
[Source]
Er waren meer dan 2.000 inschrijvingen voor het vierdaagse evenement met politieke discussies, culturele activiteiten en sportdemonstraties, onder de slogan “Batzen gaituen hautua” (de keuze die ons verenigt). Een zeer indrukwekkende prestatie, ondanks de moeilijkheden waarmee de officiële nationalistische linkerzijde de beweging opzadelde. In de aanloop naar het evenement had nationalistisch links geprobeerd om obstakels op te werpen voor het verloop van het evenement. Zo was het enkele dagen voor de aanvang van het evenement onduidelijk of de zalen beschikbaar zouden zijn.
Het is belangrijk op te merken dat de GKS ongeveer drie jaar geleden ontstond uit een splitsing van de nationalistische linkse beweging EH Bildu (Euskal Herria Bildu - Baskenland verenigen), die een schaduw van zichzelf was geworden, vergeleken met de belangrijke rol die ze ooit speelde. Het is nu een openlijk reformistische organisatie, verwaterd en institutioneel. EH Bildu geeft momenteel cruciale parlementaire steun aan de PSOE-regering in Madrid. De GKS-militanten willen een alternatief opbouwen op basis van revolutionaire theorie en strategie.
De politieke discussies waren gevarieerd, veelomvattend en weerspiegelden het werk van de verschillende fronten waar de militanten actief zijn. De eerste politieke sessie ging over Ideologische en Culturele Strijd. Om Marx te parafraseren, maakte een van de sprekers het punt dat de dominante cultuur de belangen van de bourgeois weerspiegelt, en dat er dus een ideologische en culturele strijd nodig is. Die kan niet geïsoleerd worden benaderd, maar moet deel uitmaken van een breder politiek project.
De tweede paneldiscussie ging over “Socialist Space Networks”, voorgesteld door de frontorganisatie Erraki (Noodzaak). De gaztetxes (jeugdhuizen) hebben een lange traditie in Baskenland als bezette ruimtes waar men politieke activiteiten organiseert. Erraki werd gelanceerd als een netwerk om deze ruimtes te verdedigen en hun isolement te doorbreken. Aan de hand van een grondige inleiding werd het historisch belang van deze ruimtes uiteengezet. Er werd bijzonder aandacht besteed aan de rol die het huisvestingsvraagstuk speelt in hun beweging.
Revolutionaire jeugd
Met een scherpe focus op de meest radicale lagen van de samenleving, was het duidelijk dat de resolute communistische boodschap weerklank vond bij de Baskische jeugd. Een vertegenwoordiger van GKS vertelden ons waarom velen het leven onder het kapitalisme de rug toe keren. Volgens hem zijn er twee hoofdredenen:
“Ten eerste, de structurele redenen die verband houden met de proletarisering, waardoor jongeren in een situatie terechtkomen die hun mogelijkheden in het leven beperkt. Ze kunnen zich niet voorstellen dat er een betere toekomst mogelijk is onder het kapitalisme. Maar ze kunnen enkel aangetrokken worden tot communistische ideeën indien ze correct gedefinieerd en uitgedrukt worden. Ten tweede is er het harde werk dat door GKS wordt verricht.”
Ze legden ons uit dat de communistische militanten dagelijks discussies voeren, een-op-eengesprekken. Ze benadrukten de noodzaak om de onmiddellijke problemen waarmee de jeugd geconfronteerd wordt, te verbinden met de communistische transformatie van de samenleving.
In tegenstelling tot de bijeenkomsten die de nationalistische linkerzijde organiseert en waar geen politieke discussie wordt gevoerd, gebruikt de GKS de jeugdbijeenkomst als middel om politieke, economische en strategische ideeën over te brengen. Bedoeling is de militanten energie te geven, het moreel te verhogen en, belangrijker nog, om de mythen en laster die door hun vijanden in stand worden gehouden te weerleggen.
Naar eigen zeggen waren de doelen van het evenement dat GKS “met eigen stem zou uitleggen waar ze voor staan”, en “zichzelf op de kaart zetten als een serieuze politieke speler”. Nadat GKS zich afgelopen januari de woede van de staat op de hals haalde door een mobilisatie van 7.000 te organiseren, wordt de organisatie inderdaad steeds meer een kracht waarmee rekening moet gehouden worden.
Repressie
De staat is niet terughoudend wat repressiemaatregelen betreft. Men is zich niet alleen bewust van de beweging, de repressie-instrumenten worden aangescherpt. We vroegen om wat meer details over de middelen die niet alleen door de staat, maar ook door nationalistisch links werden gebruikt.
De GKS-vertegenwoordigers zeiden dat er twee aspecten verbonden zijn aan deze vraag: de criminalisering en de effectieve repressie. Sinds de jeugdbijeenkomst oktober vorig jaar zijn er hardere maatregelen genomen om het tij van de radicalisering te keren. Zo riskeren sommige van hun militanten samen in totaal 42 jaar gevangenisstraffen voor deelname aan een studentenstaking. Deze aanvallen wijzen duidelijk op een positie van zwakte in plaats van kracht van de kant van de kapitalisten.
Maar het is niet alleen de staat die zich bedreigd voelt door de groei van de Mugimendu Sozialista. De officiële nationalistische linkerzijde heeft ook geprobeerd de beweging onder druk te zetten door hun middelen om geld in te zamelen economisch te blokkeren. Dit jaar hebben ze geprobeerd te voorkomen dat er txosnas (bars) georganiseerd werden tijdens de jaarlijkse festiviteiten in steden en gemeenten, een cruciale bron van inkomsten voor GKS.
De kameraden vertelden ons:
“Lange tijd werd politieke repressie uitsluitend begrepen vanuit een nationalistische perspectief. Als nationalistisch links uitlegt waarom er repressie is, zeggen ze dat het komt omdat we Basken zijn. Deze repressie is echter niet uniek voor Baskenland. Het is iets dat overal gebeurt waar een communistisch alternatief wordt opgebouwd en aan kracht wint.”
Identitaire politiek
De afsplitsing van de GKS vond plaats onder omstandigheden van een mislukte sociaaldemocratische strategie van nationalistisch links. Lange tijd werd de nationalistische linkerzijde gezien als de spil in de strijd voor Baskische onafhankelijkheid. Tegenwoordig bewijzen de kleinburgerlijke leiders van deze beweging er niet eens lippendienst meer aan en proberen ze kruimels te bekomen door te onderhandelen met de regering in Madrid.
De politiek en strategie van de hervormingsgezinde dames en heren zijn te vergelijken met een leeg vat. Ze maken het meeste lawaai, zijn demagogisch aantrekkelijk voor de Baskische massa op identitaire gronden, maar beloven bitter weinig. Zoals de GKS-kameraden uitlegden:
“In het algemeen heeft de sociaaldemocratie geen echt programma om een socialistische samenleving te bereiken… Bovendien fungeren ze als linkse dekmantel voor kapitalistische belangen en vervullen ze enkel die functie. Dit verzwakt de band van de arbeidersklasse met de politiek.”
Nu het kapitalisme zich in de diepste crisis in driehonderd jaar bevindt, hebben de reformisten geen manoeuvreerruimte. Dit is geen periode waarin vandaag beter is dan gisteren, en morgen beter dan vandaag. Eerder het tegenovergestelde. En zo zijn de sociaaldemocraten, bewust van hun verzwakkende greep op de dingen, des te wreder en gewelddadiger geworden in hun aanvallen op GKS.
De verschillende militanten met wie we doorheen het hele weekend praatten, waren zich er terdege van bewust dat de nationale kwestie loskoppelen van de klassenstrijd een doodlopende weg is. In de derde politieke discussie, over economische en politieke strategie, werd een heel mooi punt gemaakt; dat het moeras van de ‘identitaire politiek’ moet worden vermeden nu nationalistisch links uit elkaar valt.
We vroegen hen waarom een ideologische strijd tegen het postmodernisme en identiteitspolitiek voor hen belangrijk is, waarop ze antwoordden:
“Deze ideologische trends zijn niet de theoretische weerspiegeling van een communistische politiek. Ze zijn de culturele en politieke weerspiegeling van andere politieke ideeën. Deze culturele trend wordt bepaald door het gebrek aan organisatie, door fragmentatie en door het idee dat universele emancipatie niet in één project kan georganiseerd worden.”
Daar zijn we het van harte mee eens. Ideeën die de belangen van een andere klasse vertegenwoordigen overdragen naar een communistische organisatie is een manier om het revolutionaire programma af te zwakken en de leden verkeerd voor te lichten over de doelstellingen van revolutionairen. Ze vervolgden:
“We ontkennen niet het onderwerp van sommige postmoderne benaderingen, maar we ontkennen de manier waarop wordt uitgedrukt dat ze moeten worden overwonnen. Een ontkenning van het postmodernisme betekent bijvoorbeeld niet een ontkenning van vrouwenonderdrukking. In plaats daarvan verdedigen we de legitimiteit van communistische ideeën [bij het overwinnen van vrouwenonderdrukking].”
Internationalisme
De laatste politieke sessie was gericht op internationalisme, met een paneldiscussie tussen communisten uit Catalonië, Castilië en Baskenland. Het was de meest indrukwekkende en inspirerende van al de sessies. Het proces dat zich in Baskenland heeft voltrokken, waarbij jongeren de mislukte strategie van de traditionele sociaaldemocratische partijen de rug toekeren, zien we nu ook in Catalonië. Een soortgelijke discussie heeft bijvoorbeeld geleid tot de vorming van Horitzó Socialista (Socialistische Horizon) die voortkomt uit de pro-onafhankelijkheidsjongerenorganisatie Arran.
In elk van de bijdragen van het panel werd de nadruk gelegd op de strijd tegen het nationalisme dat door hun respectievelijke bourgeoisieën wordt opgezweept. De nadruk moet liggen op de politieke onafhankelijkheid van de arbeidersklasse.
Zoals een spreker opmerkte:
"We moeten breken met het systeem van de bourgeoisie en professionele politici, ons onafhankelijk organiseren en reageren in overeenstemming met onze eigen communistische routekaart."
Hierop volgde een enthousiast applaus.
Het hele weekend heerste een gemotiveerde stemming van revolutionair elan en vastberadenheid. Een militant legde ons uit dat de weg die voor ons ligt moeilijk en zwaar zal zijn, maar revolutionair optimisme is aan de orde van de dag. We verwelkomen deze ontwikkelingen in Baskenland en maakten van de gelegenheid gebruik om onze interesse in verdere discussies over zowel ideeën als strategie te onderstrepen.
Solidariteit met GKS in het licht van repressie!
De verenigde arbeiders en jongeren zullen nooit verslagen worden!
Laat de heersende klassen beven voor een communistische revolutie!