De waterkannonen van de politie hebben de woede van de staalarbeiders niet kunnen koelen. Tot drie keer toe botsten de betogende ‘metallo’s’ met politie, in Brussel, Namen en Straatsburg. De reden voor hun grimmige acties? Het zoveelste verraad van de directie van ArcelorMittal. In plaats van de beloofde investeringen sluit Mittal nu zeven van de twaalf vestigingen in de zogenaamde ‘koude fase’ van de Luikse staalproductie. 1300 rechtstreekse banen staan zo op de tocht. Onrechtstreeks komen hier nog eens zesduizend banen op de helling bij onderaannemers. Dit bericht komt bovenop de achthonderd banen die verdwijnen in de ‘warme fase’. In totaal gaan tienduizend banen zo in rook op. Dit terwijl een vijfde van de actieve bevolking in de regio werkloos is. De Indiase staalbaron, Mittal, die een paar jaar geleden als een reddende engel werd onthaald, wordt nu door iedereen verguisd. Toegegeven, de woordvoerder van ArcelorMittal, ‘betreurt’ de nieuwe sluitingen. Maar dit brengt geen soelaas.
Na de sluiting van Ford Genk ervaren de arbeiders opnieuw wat het gegeven woord van een kapitalist waard is. Overeenkomsten, akkoorden, contracten, plechtige handtekeningen, stevige handdrukken zijn in hun wereld steeds ondergeschikt aan het ‘hoger belang’ van de winst. Dat is de overheersende moraal in de kleine kring van kapitalisten.
De beslissing tot sluiting heeft de Waalse regering verrast. Ook de vakbondsleiding viel uit de lucht. Pijnlijk voor premier Di Rupo die een paar uur voor het sombere nieuws op het Wereld Economisch Forum in Davos nog de loftrompet blies met de ‘notionele interestaftrek’. Jarenlang werd de staalreus gepamperd. Specialisten noemen Lakshmi Mittal niet toevallig de ‘koning van de notionele interestaftrek’. In ruil voor beperkte investeringen in Luik kreeg Mittal immers gulle fiscale voordelen toegestopt. Sinds 2009 betaalde Arcelor in België bijna geen belastingen, in 2011 nauwelijks 936 euro. Een precies cijfer is niet gekend, maar het gaat hier zeker om miljarden euro’s belastingvoordeel. Weet u nog hoeveel u betaalde aan belastingen de laatste jaren? Bovendien kreeg Mittal nog eens 260 miljoen euro emissierechten in ruil voor het openhouden van de hoogovens van Seraing en Ougrée. De dure rekening werd betaald door de Waalse overheid. Later werd ook bekend dat Mittal deze emissierechten met winst heeft doorverkocht. Hoe gemakkelijk is het toch om regeringen op te lichten! Zeker als deze regeringen zelf de fiscale trukendoos ter beschikking stellen om beduveld te worden.
De Luikse socialistische bedienden- en arbeidersbonden reageerden snel met een nieuwe oproep voor de nationalisatie van het Luikse staalbekken. Het ACV houdt het bij ‘een industriële overnemer’. Namens de federale en Waalse regering verklaarde Elio Di Rupo stoer ‘de sluiting niet te accepteren’. Zelfs een inbeslagname en een nationalisatie werden overwogen. De zeer liberale Didier Reynders had het zelf over ‘een tijdelijke nationalisatie’. De PVDA heeft het bij het rechte eind met de eis van onmiddellijke inbeslagname wegens maatschappelijke dringendheid in ruil voor een symbolische euro.
Na een vergadering tussen de federale en Waalse regering werd overgegaan tot de oprichting van een ‘taskforce’. In de gemeenschappelijke verklaring wordt niets meer gezegd over een mogelijke nationalisatie. Wel is het ‘de prioriteit van de Waalse regering om een industriële overnemer te vinden voor de installaties van ArcelorMittal.’ De Europese Commissie zal worden gecontacteerd onder andere voor ‘een betere controle op invoer uit niet EU-landen door bedrijven en landen die de regels van de loyale concurrentie niet respecteren.’ Ook een aanpassing van de Wet Renault staat op de agenda (zie hiervoor ons artikel paniekvoetbal in de wetstraat) .
Wij pleiten voor de onmiddellijke nationalisatie van ArcelorMittal. Wil Mittal zijn bedrijven niet verkopen? Geen probleem. Dan worden ze in beslag genomen.