نوشته: جین دووال
ترجمه: سهند شایان
دو هفته‌ای می شود وارد كاراكاس پایتخت ونزوئلای شورشی شده‌ام. گرداب حوادث انقلابی كوچك و بزرگ كه شاهدشان بوده‌ام، اعجاب‌انگیز است. این حوادث از نوع اتفاقاتی نیستند كه می توانیددر خیابانها ناظر آن باشید ، در روزنامه‌ها بخوانید و یا انعكاس شان رابر در و دیوار شهر بینید، بلكه پدیده ای است كه با تمام وجود حس‌اش می‌كنید. همه فضای شهر مملو از این حس و روحیه است. روحیه انقلابی! روحیه‌ای كه همه فراز و فرودها را می‌شناسد و سالم و بی‌‌نقص، ماهیتاً از آنچه كه چندین سال پیش در جریان بود متفاوت است. در آن زمان جنبش انقلابی دوران كودكی خود را طی می‌كرد وبی‌نهایت از دستاوردهای خود سرمست و راضی بود. امروزه گر چه تب انقلابی فرو ننشسته اما بسیار معتدل و هوشمند شده است و هر گاه كه ضرورت اش را حس كند زبان به انتقاد از وجوه مختلف روند انقلابی سر می دهد.
در این پنج شش ماه اخیر روند حوادث شدت بیسابقه ای گرفته و ضربآهنگ این وقایع از توقعات معمول ما فراتر رفته است... و اینهمه هنوز از نتایج سحر است! بحث و مجادله بر سر آینده سوسیالیستی انقلاب بولیواری- موضعی كه تنها رفقای "جنبش جوانان انقلابی ماركسیست" در"ال توپواوبررو" جرأت به پیش كشیدن آن را داشتند- حوزه‌های كوچك فعال را در نور دیده و به موضوع مورد بحث در جنبش خلقی و نیز بخش اعظمی از كارگران تبدیل شده است.
سخنرانی چاوز در فوروم اجتماعی پورتوالگره كه برای نخستین بار خواهان گذر از كاپیتالیسم شده و همه را به بحث در خصوص آنچه كه خود آنرا "" el socialismo del siglo xx1" ( سوسیالیسم قرن بیست و یكم) می نامد، طلیعه فتح اندیشه توده‌هایی شد كه موتور واقعی انقلاب بولیواری هستند. این سخنرانی در عین حال موجب شده تا وسایل ارتباط جمعی مخالف، سوسیالیسم را آماج حملات اصلی خود قرار دهند. موضعگیری جدید انقلاب موجب تضعیف این پروسه نشده است. بر عكس نتایج نظ‌رسنجی‌های منتشره از سوی دیتاآنالایز ، بنیاد نظرسنجی وابسته به جناح راست مخالف دولت، برآورد كرده است كه 5/70 درصد مردم از سیاست چاوز و برنامه‌هایش حمایت می‌كنند. طرفه اینكه این ارقام از سوی دشمنان سازش‌ناپذیر و قسم خورده انقلاب اعلام شده است.
همه روزه حداقل یكی دو مورد از این مباحث در شهر، دانشگاه، حوالی شهرها و یا در مناطق اعتصابی، در جریان است. ممكن است بپرسید موضوعات مربوط به چیست؟ موضوعات فی‌الواقع مربوط به مسائلی است كه در بطن پروسه انقلابی جریان دارد! در واقع اندیشه اكثر مردم را این سؤال بخود مشغول كرده است كه اساساً سوسیالیسم یعنی چه؟ آیا سوسیالیسم همان سیاست سوسیال دمكراتیك زاپاترو در اسپانیاست؟ یا آن چیزی است كه رژیم كوبا به آن صفت متصف است و یا چیز دیگری سوای اینهاست؟ آنچه مورد تعجب عمیق من است این مسئله است كه ابدا" خشك اندیشی و كوتاه‌نگری در خصوص عقاید ماركسیستی در این جنبش وجود ندارد.
در اعماق صفوف توده‌های بولیواری اشتهای عجیبی به آموزش سیاسی وجود دارد. مثالی كه ذكر خواهم كرد مؤید این موضوع است. یكشنبه گذشته، ویلیام ایزاره معاون وزیر امور خارجه و یكی از چهره‌های شاخص چپ‌گرا در دولت ونزوئلا كارگاه ملی «آموزش ایدئولوژیك » را سازمان داد كه حدود 900 تن از فعالین عادی، رهبران انجمن‌ها و اعضای اتحادیه‌های كارگری، هنوز آفتاب نزده از سراسر كشور در مركز كاراكاس برای شركت در این كارگاه صف كشیده بودند تا به توضیحات 6 ساعته معاون نخست وزیر گوش دهند. موضوع اصلی گردهمایی لزوم هماهنگی عمل انقلابی توده‌ها با ایدئولوژی انقلابی بود كه وجه عام ضد امپریالیستی دارد.
وقتی رفقای EL topo obrero در صدد برپایی بساط عرضه ادبیات ماركسیستی بر‌آمدند اكثر فعالین بولیواری رفقا را محاصره كردند و قبل از اینكه آنها كتابها را از كسیه‌ها در‌آورده و روی سكو بچینند از دستشان می‌قاپیدند. در كمتر از چند ساعت بیش از یكصد كتاب، جزوه، سند و نشریه بفروش رفت، "مقدمه‌ای بر سوسیالیسم" پرفروش‌ترین كتابها بود. چنین عكس‌العملی هر چند نه به آن شدت وحدت از سوی حاضرین در سومین سالگرد تأسیس وب سایت انقلابی Aporrea و گردهمایی كارگران صنایع انرژی آمریكای لاتین درطول یك هفته‌ای كه بساط فروش بر پا بود، تكرار شد. در این گردهمایی اعلامیه ELTOPO OBRERO كه تنها راه تضمین كنترل منابع انرژی در قاره امریكای لاتین را بر پایی فدراسیون سوسیالیستی می‌دانست و موضوع اصلی همین گردهمایی بود، مورد استقبال گرم حاضرین قرار گرفت.
مصادره كارخانه كاغذسازی Venepal در آغاز سال جاری و افزایش تولیدات آن تحت مدیریت و كنترل كارگری - همانگونه كه رفقای EL TOPO Obrero در كنگره خود درماه دسامبر پیش‌بینی كرده بودند- مجموعه‌ای از عكس‌العمل ها را در جنبش كارگری موجب شد.
كارگران كارخانه سوپاپ‌سازی Constructora National de Valualase كه از عمل كارگران كاغذسازی الهام گرفته و دل و جرات پیدا كرده بودند، با تسخیر كارخانه خواستار كنترل كارگری بر امورات كارخانه شدند. كارگران پیروز شدند! نقش مهم Corriente Marxista Revolutionnaria در این نبرد نهادین آشكارا و علنی از سوی رهبران كارخانجات حاضر در گردهمایی عمومی كارگاهی مورد پذیرش قرار گرفت. این پیروزی دو گانه، بهمراه تجارب مدیریت مشترك كارگری (در برابر مدیریت مشترك كاپیتالیستی) هم در كارخانه معظم آلومنییم Alcaca( آلكاسا) و هم در شركت تولید انرژی دولتی CADAFE( ساداف) ریشه در جنبش كارگری دارد. این مبارزات در تسخیر ذهنیت بخش های دیگر طبقه كارگر موفق شدند.
هفته گذشته در جلسه سیار هیئت وزیران كه بطور زنده از محل برگزاری جلسه در شهر كونونا پخش می‌شد در حضور رهبران سیاسی محلی و فعالین بولیواری شهردار شهری كوچك بطور ناگهانی وارد جلسه شد و به پرزیدنت چاوز گفت كه تصمیم گرفته‌اند كارخانه شكر را كه صاحبانش ترك كرده‌اند به كنترل خود درآورند. شهردار درخواست كرد عمل آنها از سوی دولت تأیید شود.
در مجادله دیگری با كارفرمایان ، كارگران علاقمندی خود را برای پیشبرد اندیشه Cogestion یا مدیریت مشترك نشان دادند. این قضیه در طی مبارزات در متروی كاراگاس و ایتالیانكو پیش آمد. اگر چه مفهوم Cogestion كاملاً روشن و واضح تعریف نشده است اما در ضمیر ناخودآگاه كارگران معنی آن معادل كنترل مؤثر كارگری است. در آنتیمانو كه منطقه‌ای پرجمعیت بر روی تپه‌‌های حومه كاراكاس است، بیمارستان بزرگی وجود دارد كه مجدداً صحنه مبارزه برای كنترل دمكراتیك كارگری از سوی اعضای اتحادیه به رهبری رفقای El topo obrero درخصوص استخدام كارگران است. موضوع استخدام كارگران قبلاً در انحصار بروكراسی فاسد اتحادیه‌ای بود كه اعضای آن از موقعیت خود صرفاً برای تقویت مواضع خود استفاده می‌كردند، در واقع كارگران مجبور بودند برای بدست آوردن شغل به بوروكرات های اتحادیه رشوه پرداخت نمایند. اما حالا دیگر اوضاع فرق كرده است. این امر تنها نخستین گام در عمومیت بخشیدن به كنترل كارگری و تعمیم آن به بیمارستان ال آلگونودال است. كارگران بخش خدمات و درمانی در سایر مناطق پایتخت با امید و آرزوی فراوان روند مبارزاتی ال‌آلگونودال را پیگیری می‌كنند. پیام این مبارزه سریعاً گسترده می‌شود. در طی این هفته اعضای اتحادیه كارگری انقلابی در بیمارستان كه در جبهه كارگران بولیواری سازمان یافته‌اند از سوی سایر كارگران بیمارستان دولتی در وارگاس دعوت شدند تاچگونگی مبارزه خود را برای كنترل بیمارستان در اختیار آنها قرار دهند تا بتوانند آنها نیز بیمارستان را به كنترل خود درآورند.
در همین شهر ساحلی كوچك و ارگاس كارگران بندر درنظر دارند مبارزه‌ای را بر علیه غارت و چپاول و فساد وقیحانه تجار محلی و مافیای دولتی سازماندهی نمایند.
عمق روند انقلابی را می‌توان در اتحادیه انقلابی اركستر سمفونیك ونزوئلا (SUMTRAFOFN) كه اخیراً تشكیل یافته بوضوح دید. تب انقلابی، حتی اهل موسیقی را در بر گرفته است كه عموماً از اقشار خرده بورژوای جامعه بوده و عموما" نسبت به اتحادیه‌های كارگری – اگر نگوییم نگاه خصمانه دارند- بی‌‌تفاوتند. اتحادیه موزیسین‌ها حتی در نظر دارد موضوع كنترل كارگری بر اركستر و انتخاب رهبر اركستر رامورد بررسی قرار دهد.
انها حتی مسئله اجرای موسیقی بدون رهبر را هم از نظر دور نكرده‌اند كه یاد‌آور مجادله مشهوری است كه در اركستر سن پطرزبورگ در سال 1917 روی داد.
در تظاهرات گسترده روز اول ماه می علاوه بر مطالبات افزایش دستمزد. مسئله عمده مورد تأكید ، مسئله مدیریت مشترك بود، شعار تظاهر كنندگان عبارت بود از،
" sin congestion no hay revolucion!
Construyendo el socialismo bolivariano"
"بدون مدیریت مشترك امكان انقلاب و بنای سوسیالیسم بولیواری وجود ندارد".
جنبش بولیواری اكثریت قاطعی در میان طبقه كارگر دارد: برای پی بردن به این ادعا كافی است به صدها هزار شركت كننده در تظاهرات اتحاد ملی كارگران (UNT) كه آشكارا هواخواه روند انقلابی است در برابر چیزی حدود 400 نفر كه در تظاهرات اتحادیه كارفرمایان (CTV) شركت داشتند، در نظر بگیریم. تعادل قوا كاملاً مشخص بوده و هیچگاه اینچنین به نفع انقلاب نبوده است.
آتشفشان جنبش سازمان یافته كارگری كه تاكنون عمدتاً غیرفعال بود، شروع به فعالیت نموده است. كارگرانی كه صد البته در سالیان اخیر بخشی از هر گونه رویداد عمیق اجتماعی بوده‌اند با مبارزه بر علیه اعمال شرایط غیر انسانی كارفرمایان در سال 2002 وارد میدان مبارزه شدند. اما واقعیت این است كه كارگران تنها در اوضاع كنونی بصورت نیرویی در سطح ملی خود را سازمان داده‌اند و توان و آمادگی این را دارند كه مهر خود را بر انقلاب بزنند. دخالت كارگران نتایج بسیار ارزشمندی برای آینده توسعه انقلاب خواهد داشت.
25 ماه می – كاراكاس
15 خرداد 1384
تجارب بین المللی کارگری- شماره 1
باز تکثیر: «کمیته اقدام کارگری» (ایران)
<!-- var prefix = 'ma' + 'il' + 'to'; var path = 'hr' + 'ef' + '='; var addy52239 = 'pishroo' + '@'; addy52239 = addy52239 + 'fastmail' + '.' + 'fm'; var addy_text52239 = 'pishroo' + '@' + 'fastmail' + '.' + 'fm'; document.write( '<a ' + path + '\'' + prefix + ':' + addy52239 + '\'>' ); document.write( addy_text52239 ); document.write( '<\/a>' ); //-->\n pishroo@fastmail.fm <!-- document.write( '<span style=\'display: none;\'>' ); //-->